21ـ انتظار فرج به شکل یهودی و کوفی
در آیات قرآن و تاریخ میخوانیم که یهودیان مدینه پیش از بعثت پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه وآله ـ در مدینه اقامت کردند و دورانی را به انتظار آخرین پیامبر گذراندند. مهمترین امیدشان پیامبر اسلام بود که در آن سامان ظهور خواهد نمود و درهای قدرت و عزت دنیا و آخرت را بر آنها خواهد گشود. اما همین که این پیامبر موعود که چشم به ظهور او دوخته بودند، ظهور کرد، به او کفر ورزیدند و در صف سرسختترین دشمنانش قرار گرفتند.
در تاریخ اسلام نیز اهل کوفه سرنوشت مشابهی داشتند. در آغاز قیام امام حسین ـ علیه السلام ـ اهل کوفه به امام نامه فرستادند و خود را برای هر گونه فداکاری و یاری، آماده دانستند، و من معتقدم که هیچ یک از آن نامهها یا دست کم بیشتر آنها از روی مکر و فریب نوشته نشده بود و اهل کوفه واقعا میخواستند پذیرای حسین ـ علیه السلام ـ باشند. اما پس از چند روز ورق برگشت و کوفیان که روزی لاف یاری حسین میزدند، نه تنها او را یاری نکردند که به بدترین شکل ممکن، جنایت هولناک روز عاشورا را آفریدند و لعنت ابدی تاریخ را برای خود خریدند.
شاید بهترین عبرتی را که میتوان از این دو جریان تاریخی گرفت این است که چنین نیست که هر کسی که ادعایی کند، از عهدهی آن برآید و لیاقتش را داشته باشد.
امروز ما در موقعیت مشابهی قرار گرفتهایم. همانند یهود که نشانههایی از پیامبر آخر الزمان در دست داشتند و به عرب مدینه فخر میفروختند، ما هم نشانههایی از ظهور مصلح آخر الزمان در دست داریم و به عالم و عالمیان فخر میفروشیم که مهدی از ماست... او روزی خواهد آمد و ما را سرور همهی عالم خواهد ساخت...
درست در دام همان اشتباهی که یهود مدینه در مورد پیامبر اسلام داشتند و کوفیان، نسبت به قیام امام حسین (علیه السلام) مرتکب شدند، ما نیز افتادهایم و گرفتار شدهایم.
یهود مدینه گمان میکردند که پیامبر اسلام، از میان یهودیان ظهور خواهد کرد و آنها نزد او از مقربان خواهند بود. هیچ فکر نمیکردند که قرار است در برابر پیامبری از میان عرب خاضع شوند و در میان جامعهای عرب ذوب شوند و هیچ امتیازی نداشته باشند... آنها خود را برای هر گونه قدرتطلبی و امتیازخواهی و ویژهخواری و شهرت و افتخار آماده کرده بودند، اما تنها چیزی که به آن نیاندیشیده بودند و خود را آمادهی آن نساخته بودند از خود گذشتگی بود؛ همان امتحان همیشگی خدا در ادیان الهی.
کوفیان ملعون نیز از ظلم معاویه خسته شده بودند و حکومت یزید را بر خود گران دیدند. گمان میکردند که امام حسین (علیه السلام) با جنگی ساده و کمخرج دخل حکومت یزید را در خواهد آورد و زندگی آرام و پرعیش و نوشی را تقدیمشان خواهد کرد. این شد که آمادگی خود را برای یاری او اعلام ساختند.
حال و روز انتظارٍ فرجٍ بسیاری از ما شیعیان، فرق زیادی با انتظار یهودی و کوفی ندارد. تصویری که ما معمولا از انتظار فرج داریم، تصویر پر گل و بلبلی است که کلیدواژهی آن نعمت و دار و درخت و پول و ثروت و زندگی است. تمام روایاتی که از سختی امتحانٍ پیش و پس از ظهور امام زمان ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ یاد میکنند به فراموشی سپردهایم و آن سرسختی و شدت امام که چون خضر، تاب چون موسی را بیتاب میکند، نادیده گرفتیم.
این چه تصویری است که ما از ظهور امام زمان داریم که نه ایثاری میطلبد و نه از خود گذشتهای میخواهد و جنگش به پیکنیک میماند...؟!